Den Haag – De levensgevaarlijke Zweedse band en dwangmedicatie gaan in de ban. Verstandelijk gehandicapten en demente bejaarden mogen in 2011 niet meer worden vastgebonden aan bed of rolstoel, of ‘chemisch’ worden vastgebonden met antipsychotische medicijnen omdat de risico’s op verstikking of ernstig letsel veel te groot zijn.

De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) verklaart de beruchte methode taboe, nadat tussen juni 2007 en mei 2008 zeven mensen om het leven kwamen die met de Zweedse band waren gefixeerd. In een onderzoek naar vrijheidsbeperkende maatregelen in de gehandicapten- en ouderenzorg stelt de inspectie dat “vrijheidsbeperkingen veel vaker voorkomen dan noodzakelijk is”.

Eén op de acht patiënten wordt met de zogenoemde onrustbanden vastgemaakt om ze te kalmeren, zo blijkt uit de rondgang van de inspectie langs negentig instellingen. Dat gebeurt vaak in combinatie met andere vrijheidsbeperkende maatregelen, zoals kalmeringsmiddelen of antipsychotica, bewegingssensoren of het afsluiten van kamers.

De inspectie eist dat er naar alternatieven wordt gezocht. In de VS, Denemarken en Zweden zijn de banden al verboden. In plaats van vastbinden kan worden gekozen voor heel lage bedden zodat de onrustige patiënt niet hard kan vallen. De inspectie zal bij nieuwe calamiteiten eerder tucht-rechtelijke stappen ondernemen. Begin volgend jaar moeten betrokkenen de registratie van vrijheidsbeperkende maatregelen op orde hebben. Het gebruik van de Zweedse band dient in 2010 te worden gehalveerd. In 2011 moeten andere vormen, zoals het toedienen van medicijnen en afzondering, met een kwart zijn teruggebracht. Staatssecretaris Bussemaker (Volksgezondheid) maakt vandaag afspraken met de sector.

De discussie over het vastbinden woedt al sinds 1988, toen er schokkende foto’s in de publiciteit kwamen van de verstandelijk gehandicapte Jolanda Venema. Ze was door hulpverleners naakt vastgebonden aan de muur.

Bron: De Telegraaf