De Inspectie voor de Gezondheidszorg neemt haar toezichthoudende taak op separatie – het langdurig opsluiten van psychiatrische patiënten in een isoleercel – niet serieus.

Inspectie voor de Gezondheidszorg

Dat concludeert VVD-Tweede kamerlid Anouchka van Miltenburg naar aanleiding van een uitzending van NOVA. Daarin meldde het programma dat per jaar minstens 150 mensen langer dan drie maanden aaneengesloten worden gesepareerd; dertig daarvan zelfs langer dan één jaar. Dat is veel meer dan de Inspectie tot nu toe altijd in haar rapportages heeft gesuggereerd.

Het is de tweede keer in ruim een half jaar dat blijkt dat de Inspectie weinig werk maakt van het toezicht op separatie. In september 2008 kwam naar buiten dat veel langdurig opgesloten psychiatrische patiënten onder erbarmelijke omstandigheden leefden. Ook dit had de Inspectie tot dat moment nooit opgemerkt. Van Miltenburg:

“De VVD had eind vorig jaar het vertrouwen in de Inspectie daarom al bijna opgezegd. De minister heeft toen beterschap beloofd, maar daar heb ik, na de informatie die ik vanavond heb gezien, een hard hoofd in. Ik begrijp ik niet hoe het kan dat de Inspectie in 2006 nog meldde dat separatie nauwelijks voorkomt, terwijl uit deze cijfers over de afgelopen vijf jaar, het tegenovergestelde blijkt. De Inspectie valt wel onder de verantwoordelijkheid van diezelfde minister!”

De Inspectie moet erop toezien dat ernstig zieke mensen de juiste zorg krijgen.

“Ik vertrouw er niet langer op dat de Inspectie dat, namens ons, goed doet”, aldus Van Miltenburg. “We moeten niet vergeten dat de mensen waar het hier om gaat, door de rechter aan de overheid, aan ons dus, zijn toevertrouwd. Dat is een grote verantwoordelijkheid. Ik wil daarom een onafhankelijk onderzoek naar de wijze waarop de Inspectie haar taak als toezichthouder uitvoert.”

Ook wil de VVD nu onderzocht hebben hoe het staat met de omstandigheden waaronder separatie wordt toegepast.

Anouchka van Miltenburg:

“Separatie is een noodmaatregel die bedoeld is om een acute situatie rond een psychiatrisch patiënt op te lossen, waarop snel met de behandeling verder kan worden gegaan. Het is dus een tijdelijke maatregel. Ik vind het niet normaal dat wij in ons land de meest zieke mensen in de psychiatrie langdurig eenzaam opsluiten. Daarmee ontnemen we hen niet alleen hun behandeling, maar ook hun laatste beetje contact met de wereld om hen heen.”

Nova: Langer dan een jaar in een isoleercel

Opgesloten in een kale cel, met alleen een plastic matras en een kartonnen po. Zonder ondergoed, met een zogenaamd scheurhemd.

In Nederland zitten psychiatrische patiënten zo uren, dagen, weken, maanden, en zelfs jaren in een isoleercel. Nederland blijkt daarmee koploper in Europa. NOVA ontdekte dat in de afgelopen vijf jaar ruim 150 patiënten langer dan een jaar in eenzaamheid werden opgesloten. NOVA kreeg de cijfers na een beroep op de WOB (Wet Openbaarheid Bestuur).

Duur Afzondering Separatie

8 dagen -1 maand: 100 Afzondering, 1808 Separatie
1-3 maanden: 86 Afzondering, 959 Separatie
3-6 maanden: 50 Afzondering, 339 Separatie
6 maanden-1 jaar: 31 Afzondering, 190 Separatie
> 1 jaar: 17 Afzondering, 134 Separatie

Het betreft hier de gemelde separaties en afzonderingen van 2004 t/m 2008 waarvan een einddatum bekend is.

Bekijk ook de reacties op de cijfers (mirror)

Morgen (8 april) is er een debat in de Tweede Kamer hierover met de minister. Om niet vooruit te lopen op dit debat kan de minister op 7 april niet in de studio reageren.

Bron: NOVA