Producent AstraZeneca zit weer mis met antipsychoticum Seroquel
Op 8 maart 2010 concludeerde de organisatie van farmaceutische producenten (Association of British Pharmaceutical Industry) in het Verenigd Koninkrijk dat advertenties van AstraZeneca, maker van quetiapine, beter bekend onder de merknaam Seroquel, misleidend zijn geweest. De claim dat het middel minder bijwerkingen heeft dan andere antipsychotica klopt namelijk niet.
Het oordeel van de eigen organisatie is een dubbele tegenslag. Niet alleen is het natuurlijk vervelend als zelfs de eigen belangenorganisatie vaststelt dat je advertenties mis zijn, maar in de Verenigde Zaken loopt intussen een grote rechtzaak tegen het bedrijf vanwege dergelijke valse claims. Het oordeel in Engeland resulteert misschien in een reprimande omdat er nu eenmaal geen sancties verbonden zijn aan het oordeel, maar een veroordeling in de VS betekent waarschijnlijk een flinke financiële aderlating, want het totaal aan schadeclaims daar bedraagt 750 miljoen euro. Het oordeel in het VK zal met beide handen gebruikt worden door de Amerikaanse advocaten van de partij die over het gedrag van AstraZeneca de klachten in heeft gediend.
Wat heeft AstraZeneca dan precies in het VK gedaan? Het produceerde advertenties in medische vakbladen waarin in grote letters stond dat het medicijn gunstiger is omdat het minder gewichtsverlies zou geven dan andere antipsychotica, maar dat werd dan in de kleine lettertjes weer tegengesproken. Het standpunt van het bedrijf was dat psychiaters dat wel zouden begrijpen. Bovendien kwam het met twee wetenschappelijke artikelen waaruit zou blijken dat er een voordeel ten aanzien van het krijgen van overgewicht voor quetiapine is vergeleken met andere medicijnen, maar dat zijn onderzoeken met grote tekortkomingen en daarom kan die conclusie niet getrokken worden.
Overgewicht is een groot probleem bij het gebruik van antipsychotica. Het werpt een grote schaduw over het gebruik van antipsychotica. Daarbij gaat het niet om één of twee kilo, maar om een behoorlijke toename in gewicht. Dat is zo’n groot bezwaar dat een arts vaak een andere inschatting voor de behandeling zou kunnen maken vanwege een disbalans tussen voordelen en nadelen. Bijvoorbeeld een korte behandeling tijdens crisis en met behulp van begeleiding en psychotherapie iets doen op de langere termijn. Advertenties die suggereren dat een middel dat bezwaar minder laat zien zijn ronduit misleidend. Misleiding van artsen kan tot beslissingen over het lot van patiënten leiden die niet goed te verantwoorden zijn.
Zou het niet zinvol zijn ook eens te kijken naar welke advertenties AstraZeneca in Nederland heeft gebruikt om artsen te overtuigen van vermeende voordelen van quetiapine, juist om via zo’n actie psychiaters extra bewust te maken van het feit dat overgewicht een serieus probleem is bij gebruik van deze middelen, ook bij Seroquel?
Deze publicatie is onderdeel van het column van prof. dr. Ivan N. Wolffers, klik hier voor meer publicaties van de auteur.
Pingback: Seroquel XR - het dodelijkste antipsychoticum - goedgekeurd voor de Europese markt()