Aandachtstekoortstoornis met hyperactiviteit (ADHD) wordt in Nederland algemeen gezien als een levenslange neurobiologische aandoening – een hersenziekte – vergelijkbaar met diabetes mellitus, die dus langdurig met medicatie behandeld moet worden. Wellicht is dat de reden dat in Nederland zo weinig aandacht is voor de follow-upresultaten van de grote ‘Multimodal treatment study of children with ADHD’ (MTA), meent kinder- en jeugdpsychiater Edo Nieweg in Tijdschrift voor Psychiatrie (2010;52:245-54). Uit de 2de follow-up bleek namelijk dat het voordeel van medicatie na 22 maanden is verdwenen.

Na de eerste 22 maanden gebruik van ADHD medicatie blijkt het de ernst van de concentratieproblemen en druk gedrag te doen accumuleren. (zie: De Pers, BBC en Medisch Dossier)

De MTA is een groots en langdurig onderzoek, opgezet door het Amerikaanse National Institute of Mental Health (NIMH) waarin men de effecten van verschillende behandelingen bij kinderen met ADHD heeft vergeleken en volgt in de tijd.

In de beginfase werden 579 kinderen van 7-10 jaar met ADHD willekeurig toegewezen aan één van 4 behandelmethoden: intensieve gedragstherapie, intensieve medicamenteuze behandeling met methylfenidaat, een combinatie van beide en de gebruikelijke zorg. Een placebogroep werd onethisch geacht. Na 14 maanden was de afname van ADHD-symptomen in de medicamenteus behandelde groepen verreweg superieur aan de andere 2 groepen. Na 14 maanden werd de behandeling voortgezet in de thuisomgeving. Na 24 maanden was de superioriteit kleiner geworden en na 36 maanden was zij geheel verdwenen. Opvallend was dat na 36 maanden alle 4 groepen duidelijk verbetering lieten zien. 50% van de kinderen voldeed toen nog aan de criteria voor ADHD. Op de leeftijd van 10-13 jaar lijkt het voor de kinderen dus geen enkele meerwaarde te hebben medicamenteus behandeld te zijn. Daarnaast vertoonden de kinderen die na 36 maanden nog steeds medicatie gebruikten hogere ADHD-symptoomscores.

In Nederland lijkt weinig twijfel te bestaan over de positieve effecten van methylfenidaat op de lange termijn, schrijft Nieweg. Maar die zou op zijn minst op grond van de MTA-uitkomsten ter discussie moeten staan. Als de plaats voor methylfenidaat in de behandeling kleiner wordt, neemt de druk op de ouders af om voor medicatie te kiezen. Standaard aandringen op continuering van medicamenteuze behandeling is niet langer verdedigbaar, aldus Nieweg. Inmiddels is de 8-jaarfollow-up van de MTA verschenen en ook daarin concluderen de auteurs dat in de gewone praktijk farmacotherapie langer dan 2 jaar de meeste kinderen geen voordeel biedt.

Bron: Ned Tijdschr Geneeskd.

Zie ook: Psychiaters misleiden ouders doelbewust over veiligheid ADHD medicijnen (Medisch Dossier, juli/aug 2009)